Merhabalar
Biliyorsunuz ben bir kimya öğretmeni ve aynı zamanda da kimya soru bankası yazarıyım. Soru yazabilmek için kimya ile ilgili konulardan yurt içi ve yurt dışı kaynakları daima araştırıyor, alanım ile ilgili gelişmeleri takip etmeye çalışıyorum.
Kimya dersinin alanlarından biri de fosil yakıtlar ve alternatif enerji kaynakları. Bu yazıda size ülkemizin elektriği nasıl ürettiğinden ve nasıl üretebileceğinden bahsedeceğim; belki aranızdan bu yazıyı okuyan, yetkililere ileten olur da ülke olarak enerji konusunda batmakta olduğumuz bataktan kurtuluruz.
TEİAŞ’ın sitesinde yayınladığı halka açık verilere göre 2020 yılında üretilen toplam 305 milyar kWh elektriğin 175,5 milyar kWh’si fosil yakıtlarla üretilirken 129,5 milyar kWh’si alternatif enerji kaynakları dediğimiz rüzgar, güneş, jeotermal, biyokütle ve hidroelektrik santrallerinden üretiliyor. Yani ürettiğimiz elektriğin yaklaşık %57,5’u fosil yakıt, %42,5’i yenilenebilir enerji.
Fosil yakıtlardan ürettiğimiz elektriğin kaynaklarına baktığımızda ise 68 milyar kWh taş kömürü ithal kömür, 38 milyar kWh linyit, 69 milyar kWh doğal gaz ve küçük bir kısmı da sıvı yakıt. Yani biz fosil yakıttan elde ettiğimiz enerjinin 69 milyar kWh’sini dışarıdan aldığımız doğal gazı yakarak elde ediyoruz, yine 68 milyar kWh’nin ise bir kısmını ithal ediyoruz.
Peki ne demek bu sayılar:
- Elektrik üretimimizin büyük bir kısmını fosil yakıt yakıp, ülkemizi ve dünyayı kirleterek elde ediyoruz.
- Fosil yakıtların azımsanamayacak bir kısmını ithal ediyoruz, bu durum elektriğin hem pahalı olmasına hem de kur düzensizliklerinden etkilenmesine sebep oluyor.
- 2019 Nisan ayında 36,45 kr olan elektrik ücreti 2021 Nisan ayında 55,15 kr oldu(kaynak TEİAŞ internet sitesi). Yani dolarla maaş almayan insanlar olan bizler elektriği dolaylı yolla dolarla ödüyoruz.
Tamam durum tespiti yaptık peki bunu düzeltmek için ne yapılıyor, hemen söyleyeyim bunu düzeltmek için yetkililerin daha fazla termik santral açmayı planlıyorlar. Şu anda Afşin- Elbistan C santralinin kurulumu gündemde bu santral tek başına 18 kWh elektrik üretecek ancak bunun sonucu olarak ülkemizdeki toplam sera gazının %10’u kadar CO2 salacak. (kaynak wikipedia.org)
Peki tamam hocam da çözüm ne? Hemen söylüyorum: Afşin Elbistan - C santrali ve bunun gibi yapımı başlanacak santraller için ayrılan tüm bütçeyi alternatif enerji santrallerine yönlendirmek. Şimdi size bu konuda başka sayılar söyleyeceğim:
Almanya'nın 2020 yılında alternatif enerji kaynaklarından ürettiği toplam yenilenebilir elektrik miktarı 251,7 milyar kWh. Bunun 50,4 milyar kWh'si güneşten, 132,8 milyar kWh'si rüzgar, 50 kWh'si biyokütle ve 18,5 milyar kWh'si hidroelektrikten elde ediliyor. (kaynak )
Yukarıdan hatırlayın biz ne kadar üretiyorduk? 129,5 milyar kWh yani Almanya'dan 122,2 milyar kWh daha az. Bu fark neredeyse bizim ithal kömür ve doğal gazdan elde ettiğimiz elektrik miktarı kadar. Yani bizdeki kurulu yenilenebilir enerji gücü Almanya'daki kadar olsaydı şu anda elektrik üretimi için fosil yakıt ithal etmiyor olacaktık, bunun sonucu olarak da 2019da 36 kuruştan aldığımız elektriği halen 36 kuruştan alabiliyor olacaktık. Bundan daha da önemlisi Afşin - Elbistan C gibi devasa bir çevre kirliliğine imza atmaya gerek kalmayacaktı.
Sonuç olarak umarım fosil yakıt santrallerine yatırım yapmayı bırakarak alternatif enerji kaynaklarına yöneliriz ve gelecek nesillere daha temiz bir dünya bırakırız :)